- Deprem bölgesindeki gazetecilerle birebir iletişime geçilerek durumları hakkında bilgi alınmalı, varsa ihtiyaç ve talepleri öğrenilmeli. Alandaki gazetecilerle iletişim, bireysel, tercihli, düzensiz ve tesadüfi olmaktan çıkarılmalı; kurumsal, kapsayıcı, düzenli ve planlı olarak sürdürülmeli.
- Bölgedeki gazetecilerin listesi oluşturulmalı, bu liste kişi ve kurumlardan alınan bilgilerle sürekli güncellenmeli ve bölgede görev yapan gazetecilerle paylaşılmalı.
- Bölgedeki gazetecilerin dahil edildiği whatsapp, telegram vb. gruplar kurulmalı, ortak haberleşme kanalları yaratılmalı ve gerekli paylaşımlar bu kanallardan pratik şekilde yürütülmeli.
- Görev sonrası gerekli duyulan hallerde psikolojik destek/terapi olanakları sağlanmalı, bunun için ilgili kurum ve yapılarla iletişime geçilerek ortak çalışmalar başlatılmalı, gerekiyorsa bunun maddi kaynağı da oluşturulmalı.
- Enerji kaynağı (powerbank, pil vb.), uygun kıyafet, temizlik maddeleri, uyku tulumu, mat vb. malzeme desteği verilmeli.
- Gazetecilerin çalıştıkları kurumların sağladığı olanakların eşitsizliği göz önünde bulundurularak, gerekli destekler dengeli ulaştırılmalı.
- Gazetecilerin yaşadığı basın kartı, akreditasyon, kurum vb. engellemelerin aşılması için hem alanda dayanışma ilişkileri kurulmalı hem de çeşitli girişimlerde bulunulmalı.
- Bölgede çalışan çok sayıda serbest gazeteciye, yukarıda sayılanların yanı sıra maddi kaynak, ekipman ve iletişim desteği de verilmeli.
- En önemli sorunların başında tuvalet ve dinlenme alanlarının bulunmaması geldiğinden, bölgelere gazetecilerin de kullanabileceği, elektrik, internet, tuvalet ve dinlenme ihtiyacını karşılayabilecek konteynerlerin ulaştırılması sağlanmalı. Bunun için öz kaynakların ayrılmasının yanı sıra başta belediyeler olmak üzere kaynak ayırabilecek kurumlarla iletişime geçilmeli, konteynerlerin hazırlanması ve sevk edilmesi için girişimlerde bulunulmalı.
- Gazetecilere ve haber alma hakkına yapılan müdahale ve saldırılara karşı sosyal medya paylaşımları ve yazılı açıklamaları oldukça önemli olmakla birlikte bunların ötesine geçen tutumlar üretilebilmeli. Merkezi ve yerel düzeyde yetkililerle iletişime geçilerek habercilere yönelik engellerin kaldırılması için çaba gösterilmeli.
- Engelleme ve saldırıların kaydı tutulmalı ve arşivi oluşturulmalı. Zaman içinde raporlar ve değerlendirmeler üretilmeli.
- İşten çıkarma ve istifaların artacağı öngörüsüyle olası gelişmeler için hazırlık yapılmalı.
- Gazetecilerin yaptıkları haberler veya meslekleriyle ilgili herhangi başka bir nedenle maruz bırakılacakları hukuki süreçlerde ve gerekli tüm hallerde hukuki destek temin edilmeli.
- Üyeler ve tüm meslektaşlar yapılanlar ve olanlarla ilgili zaman zaman bilgilendirilmeli, tüm bunların yapılabilmesini mümkün kılacak emek ve bilgi desteği için çağrı yapılmalı.
- Kamuoyuna gazeteciler ve gazetecilik süreçleriyle ilgili bilgilendirmeler ve gerekiyorsa uyarılar yapılarak alanda çalışan gazetecilere dönük tepkilerin en aza indirilmesi için çaba gösterilmeli.
- Habercilik yanlışlarının çok kolay üretilebileceği bir kriz dönemi olduğu bilinerek, deprem bölgesinde dikkat edilmesi gereken meslek ilkeleri, kaynak ilişkileri, görsel kullanımları, yanlış yönlendirilmeyle ve bilgi karmaşasıyla mücadele yolları, dil ve değerler ile ilgili pratik metinler ve uyarılar oluşturulmalı, bunlar habercilere ulaştırılmalı.
- Habercilerin gerçekleri saklamak, çarpıtmak ve yapılması gereken haberlerden kaçınmak gibi eğilimlerine karşı uyarıcı; gazeteciliğin gereğini yerine getirmeleri konusunda cesaretlendirici olunmalı.
- Bölgede bu şartlarda yaşamak zorunda bırakılan halk için üyeler ve tüm gazeteciler arasında bir dayanışma kampanyası düzenlenmeli, toplanacak desteklerin ilgili yerlere ulaştırılması sağlanmalı.
- Bir koordinasyon ekibi oluşturulmalı, kurumsal bürokratik işleyişlerin yavaşlığı aşılmalı, pratik hareket edilebilmeli.
- Tüm bunların yapılabilmesi için gereken emek-zaman konusunda karamsarlığa kapılmamalı, koordinasyon içindeki yaklaşık 10 kişinin günde bir-iki saatle bu önerilerin çoğunu kısa süre içinde işleme koyabileceği bilinerek bir an önce uygulamaya geçilmeli.
- İLK MADDE SÜREKLİ HALE GETİRİLMELİ VE YAPILMASI GEREKENLER DEVAMLI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ.
DAHA FAZLA VAKİT KAYBETMEDEN VE BİR AN ÖNCE HAREKETE GEÇİLMELİ…
