Haber: Mehmet Rebii Özdemir
(SAMSUN)- DİSK Emekli-Sen Samsun şube üyeleri, STK’larında katkı sunduğu SGK önüne siyah çelenk bıraktılar.
Samsun SGK il müdürlüğü önüne siyah çelenk bırakan DİSK Emekli-Senliler adına şube başkanı Arif Kutlu yaptığı basın açıklamasında şöyle dedi.
“Malum Ramazan ayındayız ve Bayram yaklaşıyor. Bildiğiniz üzere, 2018 yılından bu yana emekliler ile hak sahiplerine bayramlarda ikramiye veriliyor. Ne yazık ki, bu ikramiyeler emeklilerin ihtiyacını karşılamaktan oldukça uzak. Bu günlerde kamuoyunda, geçen yıl 3000 lira olarak ödenen emekli ikramiyesinin artırılıp arttırılmayacağına dair ciddi bir tartışma yürütülüyor. Bu tartılmanın iktidar Blok’u ile hükümet içinde de sürdüğünü takip ediyor ve görüyoruz. Tüm bu tartışmalar sürerken, emekli ikramiyesi, kim tarafından, ne zaman ve hangi yöntemle gündeme getirildi bakmakta yarar var. Evet, Türkiye’de emeklilere ikramiye verilmesi talebi, sendikamızın devamı olduğu, 1995 yılında kurulan Türkiye’nin ilk Emekli Sendikası, DİSK’e bağlı Tüm Emekliler Sendikası tarafından 2007 yılında gündeme getirildi. Sendikanın bu talepte bulunmasının amacı, büyük çoğunluğu açlık sınırı altında maaş alan emeklilerin, bayramlarda ortaya çıkan ekstra harcamalarını karşılamalarına katkı sağlanmasıydı. Emekli-Sen 2007 yılında emeklilerin sorunları ile taleplerini içeren bir taslak çalışmasını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ileterek bakanlığı emekliler adına kendisiyle, toplu sözleşme yapmaya çağırdı. Sendikanın bakanlığa verdiği taslakta yer alan önemli taleplerden biri, yılda iki defa dini bayramlarda emeklilere birer maaş tutarında ikramiye verilmesi talebiydi. Elbette sendika, bakanlığa verdiği taslakla yetinmedi, emeklilere yılda iki ikramiye verilmesi talebini sürekli gündemde tutarak çeşitli eylem ve etkinliklerle basının ve kamuoyunun dikkatini konuya çekti.”
11 yıllık uzun soluklu mücadelesinin kazanımıydı.
DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR), 2024 yılında konu hakkında hazırladığı raporda, emeklinin ikramiye kaybının 2024 yılı için en az 15 bin TL olduğunu belirttiğini söyleyen Arif Kutlu konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü.
“Bu çalışmalar çerçevesinde sendika, parlamentoda bulunan siyasi partilerin grup başkanvekilleri ile görüştü, emeklilerin çözüm bekleyen sorunları ile taleplerine ilişkin dosyalar iletti. Yürüyüş ve basın açıklamalar yaptı, Türkiye çapında bildiriler dağıtarak, imza kampanyaları düzenledi ve toplanan imzaları ilgili yerlere iletti. Sendikanın bu çalışmaları sonucu, ikramiye de dâhil, dile getirdiği taleplerin önemli bir kısmı, 2011 ve 2015 milletvekili genel seçimlerinin propaganda sürecinde, muhalefet partilerinin seçim bildirgelerinde yer aldı. AKP iktidarı, tüm bu çalışmalara ve muhalefetin iktidar oldukları takdirde yılda iki defa dini bayramlarda emeklilere maaşları tutarında ikramiye vereceklerine dair vaatlerine “Kaynak yok, nereden vereceksiniz?” diye karşı çıktı. AKP bu tutumunu, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimleri propaganda sürecine kadar sürdürdü. Çünkü iktidar Blok’u 16 Nisan 2017 Anayasa referandumu ile getirilen tek adam yönetimine geçiş için emekliler ile ailelerinin oyuna muhtaçtı. Nitekim seçim öncesi kameraların karşısına geçen zamanın Başbakanı Binali Yıldırım, Ramazan ve Kurban bayramlarında emekliler ile bunların hak sahibi dul ve yetimlerine 1000’er lira bayram ikramiyesi verileceğini açıkladı. Bu açıklamanın ardından TBMM’de yapılan kanun düzenlemesi ile bayram ikramiyesi verilmeye başlandı. Ancak Başbakan’ın açıklamasında açıkladığı gibi, hak sahiplerinin tamamı 1000 lira ikramiye alamamıştı. Zira vefat eden emeklilerin maaş alan dul ve yetimlerine aldıkları maaş oranında ikramiye verilmişti. Buna göre, kendisine eşinin maaşının yüzde 75'i oranında dul maaşı bağlanmış eşe 750 lira ikramiye ödenirken %50 oranında maaş alan hak sahibi çocuğu ise 500 lira bayram ikramiyesi almıştı. Yukarıda belirtildiği gibi, iktidar emeklilere ikramiye verilmesi noktasına kolay gelmedi. Sendikamız, 2007-2018 yılları arasında verdiği mücadele ile yılından itibaren verdiği mücadele önemli bir kamuoyu oluşturdu. Bu mücadeleyi önemseyen muhalefet partileri bu sorunları sürekli dile getirip, iktidar olduklarında emeklilere ikramiye vereceklerini sürekli dile getirdiler. Dolayısıyla AKP-MHP iktidar bloku, adına Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi dediği sisteme geçiş için, o zaman 12,5 milyon olan emekliler ile ailelerinin oylarına şiddetle ihtiyaç duyuyordu. Dolayısıyla sendikanın istediği rakam olmasa da bayram ikramiyesi verme noktasına geldi. Bu önemli bir kazanımdı. Bu kazanım, sendikamızın verdiği 11 yıllık uzun soluklu mücadelesinin kazanımıydı. Ne yazık ki, emekliler için önemli bir kazanım olan bayram ikramiyesi, sonraki yıllarda yeterli düzeyde arttırılmadığı için sembolik bir harçlık düzeyine gerilemiş bulunuyor. Nitekim konfederasyonumuz DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR), 2024 yılında konu hakkında hazırladığı raporda, emeklinin ikramiye kaybının 2024 yılı için en az 15 bin TL olduğunu belirtmişti. Nitekim emeklinin bayram ikramiyesinin, ilk verildiği 2018 yılında asgari ücrete oranı %62 iken, bu yıl henüz artıp artmayacağı belli olmadığı için, geçen yıl verilen 3000 lira mevcut asgari ücretin %13,57’ine gerilemiş bulunuyor” şeklinde ifadelerde bulundu.
Tüm bu gerçekler ortadayken hükumet, ekonomik dengeleri koruma gerekçesine sığınıyor ve emekli ikramiyesini arttırmamayı bile düşünebiliyor. Bir başka deyişle “itibardan tasarruf olmaz” diye lüks ve şatafat ile sermayeye kaynak artmakta kaynak sıkıntısı çekmeyen hükümet, sıra yıllarını bu ülkeye vermiş emeklilerin bayram ikramiyesine gelince ekonomik dengelerin bozulacağı bahanesine sığınıyor.
İkramiyeler 7 yılda yüzde 50’den fazla eridi
Basın açıklamasının son bölümünde DİSK Emekli-Sen Samsun şube başkanı Kutlu, şunları söyledi.
“2018 yılında sembolik olarak verilmesine başlanan emekli ikramiyesi, artık bir yaşlının torununa harçlık olarak vermekten utanacağı bir rakamdır. Verildiğin 2018 yılından bu yana 7 yılda %50’den fazla erimiş olan emekli ikramiyesi, onları rencide eden harçlık niteliğinde değil, onların ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olmalıdır. Bunun için, emekliler ile dul ve yetimleri arasındaki ayrıma son verilmeli ve tüm emekliler ile hak sahiplerine yılda 4 defa asgari ücret tutarında ikramiye verilmeli, Kısacası emekli ikramiyesi, 3.000 lira gibi göstermelik bir rakam olmaktan çıkarılmalı ve asgari ücret tutarında ikramiye olmalıdır. 2007 yılından 2018 yılına kadar 11 yıl süreyle yapılan çalışmalar ve verilen mücadeleler sonucu elde edilmiş olan ikramiyenin, ihtiyaca cevap verecek düzeye çıkarılması için emekli sendikası olarak, mücadeleyi yükselteceğiz, Buradan emekliye "Kaynak yok!" derken, sermayenin milyarlarca lira vergisini affedenlere "Artık yeter!" demek için, emeklileri sendikamıza üye olmaya ve mücadelemize omuz vermeye çağırıyoruz!”
