CHP Samsun Milletvekili Murat Çan, kahverengi kokarca zararının en yoğun olduğu fındık üretim bölgelerinden biri olan Terme’de fındık üreticilerinin sorunlarını dinleyerek, bahçelerde incelemelerde bulundu.
MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
(SAMSUN)-Fındık fiyatlarının açıklanmasının ardından seçim bölgesi olan Samsun’un Terme ilçesinde fındık üreticileriyle bahçelerde bir araya gelen CHP’li Samsun Milletvekili Murat Çan şöyle dedi.
“Nisan ayından bu yana dört aydır fındıktan bahsediyoruz. Fındık üreticilisinin sorunlarından bahsediyoruz. Geldik hasat zamanına, bugün bu bahçede yapılan hasatı değerlendirdik. Bahçenin sahibinden tutun da çalışanına kadar herkes dertli. Toplanan 5 tane fındığın, topaktaki 5 tane fındığın 3'ü, 4'ü hasarlı kahverengi kokarca böceği hasarlısı. Bugün buraya gelmeden önce esnafa da uğradık. Esnafın dediği şu, 45 liradan, 50 liradan, 60 liradan fındık alımı söz konusu. Randımanlar 25 ile 40 arasında en fazla 40, 42 randımana kadar çıkmış vaziyette.”
Giderlerin en masumu işçi yevmiyesi
Fındık bahçelerinde üreticilerin sorunlarını dinleyen Murat Çan konuşmasını şöyle devam ettirdi.
“Vatandaşın derdi bu, dört aydır vatandaş kendi derdini anlattı. Bizler de Türkiye'nin birinci partisi başta genel başkanımız olmak üzere her fırsatta bölge milletvekilleri olarak bahçelere girdik. Fındığı değerlendirdik. Fındığın maliyetini değerlendirdik. Akaryakıt giderinden, ilaç giderine, gübre giderine kadar, ot biçme giderine kadar ve yevmiyesine kadar değerlendirdik. En masumu yevmiyesi, çünkü burada emekçilerin de hakkı söz konusu. Ancak açıklanan fındık fiyatının neredeyse yarısını kahverengi, kokarca, zararlısı aldı, uçurdu, götürdü. Özellikle belli rakımın altında yerlerde. Burada aramızda yaklaşık 20 ton fındık yapandan tutun da 1 ton fındık yapana kadar değişik skalada üreticilerimiz var. Makine destekli fındık üretiminden tutun da tamamen kendi emeğiyle bu işi yapanlar var. Bu sene ilk defa ben yaklaşık 45 yıldır fındık bahçesinin içinden biri olarak söylüyorum bahçesine girmeyen üreticiler var. Senenin başından itibaren fındık doğmaya başladığı andan itibaren kahverengi kokarca zararlısının fındık üretimine yapacağı etkileri anlattık. Çözüm çok basitti. Toplu ilaçlamaydı. Hükümet bu konuda bir tane dahi önlem almadı. İşi üreticilerin sırtına bıraktı, onda da bahçenin bir tanesi ilaçlansa aynı anda bütün o bölge ilaçlanmadığı zaman bir hafta içinde yavrular diğer bahçelere tekrar istila ediyorlar. Dolayısıyla onun da bir tek başına yapılan bireysel mücadelenin de bir faydası olmadı. Fındık üreticileri şimdi büyük bir hüsran içerisinde. Burada arkadaşlarımız var. Bekir Bey var, Arif Bey var. Onlar İçinde yaşayan biri olarak, 12 ay fındık bahçesinin içinde yaşayan biri olarak, birileri olarak bize söyleyecekleri var, onları dinleyeceğiz.” dedi.
Fındık üretici Bekir bey şunları söyledi.
“Her şey ortada, bir ton fındık yapan adam 60 bin lira yemeğe veriyor. Pazara fındık gidiyor, 30 lira diyor. Irmağı mı dökeceğiz bu fındığı? Satıp parasını mı yiyeceğiz? İnsanların tek geçim kaynağı bu. Valla söylenecek kelime yok, her şey ortada. Sayın vekilimizin anlattığı gibi.”
Diğer fındık üreticisi Arif bey;
“Her şey ortada, yani bu işine verdiğimiz mücadele acayip büyük. İlaçlama yaptık. Toplu yapılmayınca, oradan oraya aynı uçuşuyor. Uçan böcek, bundan sonra yani hiç yapan yapmayan bir oldu. Mücadele yapan biz hani boşuna yapmış olduk, boşuna uğraştık. Sabah kalk, erkenden gel, bir sürü mücadele, şimdi işin içinden çıkacağız mı, çıkamayacağız mı? Çıkamayacağız, toplayalım mı, toplayamayalım mı? Hani böyle bir şeyimiz tereddüt içerisindeyiz” diye konuştu.
Milletvekili Murat Çan açıklamasını şu ifadelerle sonlandırdı.
“Son olarak Tarım Bakanı'na buradan sesleniyorum. Sabahtan beri yaptığımız değerlendirmelerde görüşmelerde bölge insanı Ziraat odalarının da birliğiyle, desteğiyle, öncülüğüyle Tarım Bakanlığı'nın önüne fındık dökme eylemini hazırlanıyor. Bundan bu kaçınılmaz. Çünkü bölgede çok büyük bir ekonomik kayıp söz konusu. Vatandaşlar kışa hazırlığı, okullara hazırlığı, düğünlere hazırlığı ertelemiş vaziyette. Büyük bir mağduriyet var. Hem ekonomik üretim maliyetleri üzerindeki ekonomik yük hem ekonomik kriz hem de kahverengi kokarca zararlısının yarattığı etki her geçen gün derinleşiyor” dedi.
