MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
TMMOB’un kuruluşunun 68. yılı nedeniyle Samsun İl Koordinasyon Kurulunun organize ettiği Samsun Mimarlar Odası toplantı salonunda “Dünden bugüne Samsun-İnşaat mühendisi ve şantiye şeflerinin hukuki ve cezai sorumlulukları ve Güvenli internet/Siber güvenlik ve Dezenformasyon yasası” ile ilgili olarak Mimarlar odası eski Samsun Şube başkanı Mimar İshak Memişoğlu bir sunum gerçekleştirdi. İnşaat Mühendisi ve şantiye şeflerinin hukuki ve cezai sorumlulukları üzerine de Samsun barosu avukatlarından Av. Serkan Güler, hukuki ve cezai sorumlulukları anlattı. Güvenli internet /Siber güvenlik ve Dezenformasyon yasası hakkında da Bilgisayar Mühendisleri Odası Samsun Temsilcisi Akın Ömür’de bir konuşma yaptı.
İnşaat mühendisi ve şantiye şeflerinin hukuki ve cezai sorumlulukları hakkında Av. Serdar Güler şunları ifade etti. “İnşaat mühendisinin ve şantiye şeflerinin hukuki ve cezai sorumluluğu hususunda bir görev icra edildi. Ben etkinliği ve çalıştayı pratik bilgi ve kitabi bilgiyi bir arada yoğurarak sizlerin de anlayacağınız şekilde değerlendirmek istiyorum. Şantiye şefi, kavramı ilk olarak 2008 tarihinde yürürlüğe giren, yapı denetimi uygulama yönetmeliğine bizim mevzuatımızda yer almış bir kavram. Bu kavram yapı denetmenliği uygulama yönetmeliğinde konusuna ve niteliğine göre, yapı işleri, yapı müteahhidi adına uygulayan mühendis, mimar, teknik öğretmen ve tekniker diploması olmasına sahip teknik personel olarak tanımlanmıştır. Şantiye şefi imar kanununa ilgili diğer mevzuata uygulama imar planına ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun inşa etmekle isçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili eksiklik ve kusurları, öneri ve önlemleri belirlemek, yapı müteahhidine rapor etmek ve şantiyede görev alan kişileri bildirmekle yetki belgeli usta çalıştırmakla müteahhit adına mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak, uygulatmakla yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesini imzalamakla yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunmakla, yapıyı denetçi mimar, mühendis, yapı kontrolüne yardımcı kontrol elemanlarının talimatlarına uygun inşa ettirmekle yapı denetim defterinin şantiyede muhafaza etmekle, bu defterin ilgili bölümünü ve yapı denetim kuruluşunca düzenlenen diğer tutanakları imzalamakla imalata başlamadan en az bir gün önce yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna haber vermekle görevli ve sorumludur. Bu sorumluluk üç şekilde cereyan eden sorumluluk. Bir tanesi cezai sorumluluk, bir tanesi hukuki sorumluluk ve birisi de idari sorumluluktur. Öncelikle idari sorumlulukla ilgili disiplin cezaları, daha ziyade şantiye şefinin hukuki ve cezai sorumlulukları üzerinden yürümemizde fayda var. Öncelikle hukuki sorumluluklar üzerinde şunu anlatmak istiyorum. Şantiye şefinin hukuki sorumluluğunun esasları inşaat sektörü diğer faaliyet alanlarından farklı olarak tüm bireyleri doğrudan doğruya ilgilendiren bir iş koludur. Şantiye şefinin tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, öncelikle yapının hasarlanmış olması gerekir. Ortaya çıkan hasarın şantiye şefinin kusurundan doğması gerekir. İnşaat statik açıdan, gerekli mukavemete sahip olmaz ya da uygun malzeme kullanılmaz ve bu suretle bir zarar oluşursa şantiye şefi müteahhitle birlikte ortaya çıkan zararı gidermek yükümlülüğü ile karşı karşıya kalabilecektir. Yapı güvenliği ve iş güvenliği açısından sözünü ettiğimiz yükümlülükleri ihlali cezai açıdan sorumluluğu da gerektirebilecektir. TCK’nın 85 ve 89 Md. İle bir kimsenin ölümüne ve yaralanmasına sebep olmak suç kabul edilmiştir. Şantiye şefinin mesleği ile ilgili konulara riayet etmemesi ve bu nedenle yapı güvenliğinin sağlanmaması buna bağlı olarak 3. Bir kişinin ölümüne ya da yaralanması halinde şantiye şefi tazminat yükümlülüğü ile birlikte cezalandırma yaptırımıyla karşı karşıya kalabilecektir” dedi.
29. MADDE BİZDEN DAHA ÇOK BASIN CAMİASINI ŞİDDETLE İLGİLENDİRİYOR…
Güvenli İnternet/Siber Güvenlik ve Dezenformasyon Yasası ile ilgili olarak Samsun Bilgisayar Mühendisleri Temsilcisi Bilgisayar Mühendisi Akın Ömür’de şunları ifade etti. “Dezenformasyon yasası çok önemli bir yasa. Bununla ilgili en son ve çok kısa bir cümle söylemek zorunda kalacağım. Çünkü bu yasa çıktı. Artık bundan sonra yasanın AYM’den geri dönüşü için bir beklentimiz olacak. O kadar uğraşmamıza rağmen çok çaba sarf ettik ama maalesef yasanın çıkmasını engelleyemedik. Burada bizim önemli olan madde 29. Md. Bu madde bizlerden ziyade daha çok bizi de biraz ilgilendiriyor ama basın camiasını çok daha şiddetle ilgilendiren bir durum var. Yalan haber, yanlış haber, istenmeyen haber noktasında olmadık bir durumla her türlü yetkiyi, muallak bir metinle beraber maalesef yargının eline bırakmış oldular. Bu durumla ilgili can sıkıcı ve üzücü olaylarla karşılaşmayız” diye ifadelerde bulundu.
GÜCÜNÜZ EN ZAYIF HALKANIZ KADARDIR!
Akın Ömür açıklamasını Güvenli İnternet ve Siber Güvenlikle ilgili konuşmasında şunları ifade etti. “Siber güvenlik ve siber saldırı ve savunma; genel bir söylem olan “gücünüz en zayıf halkanız kadardır” siber güvenlikteki mantık bu. Bu zayıf halkalara temas ederek, buraya ulaşarak, kullanılan verilere, ekipmanlara, donanımlara, kişilerin bilgilerine, kişisel verilerine ulaşma zarar verme noktasında ortaya çıkan bir durum. Kişisel ve kurumsal siber tehditleri ve siber güvenliği anlatmaktır. Siber uzay, siber saldırı, siber tehdit, casus yazılım, savunma güvenlik, oltalama ve bunun gibi birçok terimler duyuyorsunuz. Bunların ne olduğu konusunda bunlar hakkında biraz bilgi aktarımı ve bunlarla nasıl korunma tedbirleri sağlanır? Nasıl bir yöntem uygulanır? Casus yazılımları ve teknolojileri ya da olası istenmeyen, kötücül yazılımların, yeni biçimlerinin davranışlarıyla birlikte hızla geliştiği bir siber dünyadayız. Bu nedenle, bu sohbetimizde açıklanan yaklaşım ve ölçüt kategorileri günümüz koşullarında değişiklik gösterebilir. İletişim ortamlarının yaygınlaşması ve kullanımının artması sonucunda elektronik ortamda bulunan bilgiler her geçen gün katlanarak çoğalmakta. Hatta artık bid veri diyorlar buna müthiş bir boyutlara ulaşmış. Artık bunlarında oldukça büyük, kısmını kendi telefonumuzda ya da kendi bilgisayarımızda falan taşıyoruz. Bağımsız araştırma kuruluşlarının raporları incelendiğinde kurum ve kuruluşların güvenlik teknolojilerine yeterli ölçüde yatırım yapmadıkları görülmektedir. Kişi ve kurumların bilgi güvenliğini sağlamadaki eksikliklerinin yanı sıra, saldırganların çok fazla bilgi birikimine sahip olmadan, saldırı yapabilmek için ihtiyaç duydukları yazılımlara internet üzerinden kolaylıkla erişebilmeleri, kişisel ve kurumsal bilgi varlıklarına yapılan saldırıları arttırmıştır. Siber saldırılar artık ciddi ekonomik kayıplara ve itibar kaybına yol açmaktadır bu sonuç, gerek kişisel gerekse kurumsal bilgi güvenliğine daha fazla önem verilmesi, yeni yaklaşımların ve standartların kurumlar bünyesinde uygulanması zorunluluğunu doğurmuştur” diye konuştu.
SİBER NEDİR?
“Siber terimi, sibernetik kökeninden gelmektedir. Sibernetik kelimesi, ilk olarak 1948 yılında Nobert Wiener’in “Sibernetik” adlı kitabında “hayvanlarda ve makinelerde kontrol ve iletişim” olarak tanımlanmıştır. Siber kelimesi ise Türkçe sözlüklerde tanımlanmamakla birlikte, İngilizce cyber kelimesinden Türkçe’ye çevrilmiştir. Cyber kelimesi İngilizce sözlüklerde “bilgisayarlara dahil olan, kullanan ve ilgili olan” olarak belirtilmektedir.”
