Yüzde 27.
Bir zam oranı değil bu. Bir karar, bir tercih, bir itiraf.
Bu ülkeyi yönetenlerin, milyonlarca asgari ücretliye dönüp açıkça söylediği şu cümlenin rakamsal karşılığı:
“Bu kadar yaşaman yeter.”

Asgari ücret artık bir ücret değil; bir tahammül testi. Kim ne kadar dayanır, kim ne kadar susar, kim açken ne kadar çalışır… Yüzde 27, bu testin baraj puanıdır. Geçemeyenler hayatın dışına itilir, geçenler alkışlanmaz; sadece bir sonraki teste hazırlanır.

Bu ülkede asgari ücretle çalışanlar sabah aynaya bakarken kendilerini görmüyor. Aynada kira var, faturalar var, kredi kartı ekstresi var. Aynada çocuğun büyüyen ayakkabısı, annenin azalan emekli maaşı, babanın “idare et” diyen sesi var. Yüzde 27, o aynaya söylenmiş tek cümledir:
“Alış.”

Bir baba düşünün. Akşam eve girerken poşeti hafif. Çocuğu soruyor: “Baba bir şey almadın mı?” Baba fiyat etiketlerini düşünüyor, çocuğun gözlerine bakmamayı seçiyor. Çünkü bu ülkede görmek pahalı. Yüzde 27, o bakışı kalıcılaştırıyor.

Bir anne düşünün. Tencere kaynıyor ama eksik. Sofra kuruluyor ama yetersiz. Çocuk “Anne neden hep böyle?” diye soruyor. Anne “alışkanlık” diyor. Yoksulluk artık gerekçeyle değil, alışkanlıkla açıklanıyor bu ülkede. Yüzde 27, bu alışkanlığın resmi adıdır.

Asgari ücretli bağırmıyor. Çünkü bağırmak enerji ister. İtiraz etmek zaman ister. Hakkını aramak güven ister. Asgari ücretlinin bunların hiçbirine erişimi yoktur. O yüzden susar. Ama bu suskunluk rıza değildir; birikmedir. Yüzde 27, bu birikimin hızlandırıcısıdır.

Bu zam, yoksulluğu bitirmeyi değil, yönetmeyi hedefliyor. Çalış ama yetmesin. Çabala ama birikmesin. Yaşa ama ilerlemesin. Hayal kur ama gerçekleştirme. Yüzde 27, bu düzenin kullanım kılavuzudur.

Asgari ücret yalnız yaşayan bir rakam değildir. O ücretle aile yaşar. Anne-baba destek olur, çocuk fedakârlık eder, eş susar. Bir evde herkes eksilir ki tek bir kişi işe gidebilsin. Yüzde 27, bu kolektif eksilmenin devlet eliyle onaylanmasıdır.

“Şükret” deniyor.
Neye?
Ayın ortasında biten paraya mı?
Üç öğünden ikisine düşmeye mi?
Çocuğunun hayalini ileri bir tarihe ertelemeye mi?

Bu ülkede asgari ücret artık “en düşük ücret” değil; en büyük utanç göstergesidir. Ama bu utanç aşağıda birikmez. Utanç yukarıda kurulur, aşağıya doğru akıtılır. Aşağıda ise sadece açlık vardır, yorgunluk vardır, umutsuzluk vardır.

Yüzde 27’yi savunanlar grafik anlatır.
Asgari ücretli ise takvim bilir.
Hangi gün kira, hangi gün fatura, hangi gün kart limiti dolar…
Ekonomi tablosu değil, kesinti tarihleri ezberlenir bu ülkede.

Bu oran gençlere de bir mesajdır: “Çalış ama hayal kurma.” Bugün asgari ücretle çalışan gençler evlenmiyor; evlenmek lüks. Çocuk yapmıyor; çocuk masraf. Gelecek planı yapmıyor; gelecek belirsiz. Yüzde 27, bu ülkenin yarınını sessizce küçültüyor.

Sonra soruyorlar:
“Neden mutsuzlar?”
“Neden öfkeliler?”
“Neden gitmek istiyorlar?”

Cevap basit: Çünkü bu ülkede kalmak, asgari ücretle eksilmek demek. Çünkü bu ülkede çalışmak, yoksulluktan çıkmaya yetmiyor. Çünkü bu ülkede emek, karşılığını değil, sabrını büyütüyor.

Bu yazı bir isyan çağrısı değil. Asgari ücretlinin isyan edecek hâli yok. Bu yazı bir kayıt. Yarın biri çıkıp “Biz elimizden geleni yaptık” dediğinde açılıp bakılacak bir not. “Hayır” demek için yazılmış bir belge.

Yüzde 27 unutulmayacak.
Çünkü bu oran bir rakam değil; bir kırılma anı.
Bir gün bu ülke “ne zaman bu hale geldik?” diye sorduğunda, cevaplardan biri burada duracak.

Bu ülkede aç kalanlar bağırmaz.
Ama unutmaz.

Ve unutulmayan her şey, günü geldiğinde hesabını mutlaka sorar.